diff --git a/ms-my/elisp-my.html.markdown b/ms-my/elisp-my.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..73dff0f4 --- /dev/null +++ b/ms-my/elisp-my.html.markdown @@ -0,0 +1,347 @@ +--- +language: elisp +contributors: + - ["Bastien Guerry", "https://bzg.fr"] + - ["Saurabh Sandav", "http://github.com/SaurabhSandav"] +translators: + - ["Burhanuddin Baharuddin", "https://github.com/burhanloey"] +lang: ms-my +filename: learn-emacs-lisp-ms.el +--- + +```scheme +;; Ini adalah pengenalan kepada Emacs Lisp dalam masa 15 minit (v0.2d) +;; +;; Mula-mula pastikan anda sudah membaca artikel daripada Peter Norvig ini: +;; http://norvig.com/21-days.html +;; +;; Kemudian install GNU Emacs 24.3: +;; +;; Debian: apt-get install emacs (atau lihat arahan untuk distro anda) +;; OSX: http://emacsformacosx.com/emacs-builds/Emacs-24.3-universal-10.6.8.dmg +;; Windows: http://ftp.gnu.org/gnu/windows/emacs/emacs-24.3-bin-i386.zip +;; +;; Maklumat lanjut boleh didapati di: +;; http://www.gnu.org/software/emacs/#Obtaining + +;; Amaran penting: +;; +;; Tutorial ini tidak akan merosakkan komputer anda melainkan jika anda berasa +;; terlalu marah sehingga anda menghempap komputer anda ke lantai. Kalau begitu, +;; saya dengan ini tidak akan bertanggungjawab terhadap apa-apa. Berseronoklah ya! + +;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; +;; +;; Buka Emacs. +;; +;; Tekan `q' untuk tutup mesej selamat datang. +;; +;; Sekarang lihat garis kelabu di bahagian bawah window: +;; +;; "*scratch*" ialah nama ruangan untuk anda edit. +;; Ruangan ini disebut sebagai "buffer". +;; +;; Buffer scratch ialah buffer yang default setiap kali Emacs dibuka. +;; Anda bukannya edit file: anda edit buffer yang kemudiannya +;; boleh save ke file. +;; +;; "Lisp interaction (interaksi)" merujuk kepada command yang wujud di sini. +;; +;; Emacs mempunyai beberapa command yang sedia ada dalam setiap buffer, +;; dan sesetengah command yang lain boleh didapati jika sesetengah mode +;; diaktifkan. Di sini kita menggunakan `lisp-interaction-mode', yang +;; mempunyai command untuk menjalankan dan mengendalikan code Elisp. + +;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; +;; +;; Semicolon akan menjadikan comment sepanjang baris tersebut. +;; +;; Program Elisp mengandungi symbolic expressions ("sexps"): +(+ 2 2) + +;; Symbolic expression di atas dibaca begini "Tambah 2 pada 2". + +;; Sexps dilitupi oleh parentheses, dan boleh dalam bentuk nested (parentheses +;; dalam parentheses): +(+ 2 (+ 1 1)) + +;; Symbolic expression mengandungi atom atau symbolic expression +;; yang lain. Untuk contoh di atas, 1 dan 2 ialah atom, +;; (+ 2 (+ 1 1)) dan (+ 1 1) ialah symbolic expression. + +;; Dengan menggunakan `lisp-interaction-mode', anda boleh evaluate +;; (mendapatkan hasil pengiraan) sexps. Letak cursor selepas parenthesis penutup +;; kemudian tekan control dan j ("C-j"). + +(+ 3 (+ 1 2)) +;; ^ cursor di sini +;; `C-j' => 6 + +;; `C-j' memasukkan jawapan pengiraan ke dalam buffer. + +;; `C-xC-e' memaparkan jawapan yang sama di bahagian bawah Emacs, +;; yang dipanggil "minibuffer". Secara umumnya kita akan menggunakan `C-xC-e', +;; sebab kita tidak mahu memenuhi buffer dengan teks yang tidak penting. + +;; `setq' menyimpan value ke dalam variable: +(setq my-name "Bastien") +;; `C-xC-e' => "Bastien" (terpapar di mini-buffer) + +;; `insert' akan memasukkan "Hello!" di tempat di mana cursor berada: +(insert "Hello!") +;; `C-xC-e' => "Hello!" + +;; Di atas, kita menggunakan `insert' dengan satu argument "Hello!", tetapi +;; kita boleh meletakkan beberapa argument -- di sini kita letak dua: + +(insert "Hello" " world!") +;; `C-xC-e' => "Hello world!" + +;; Anda boleh menggunakan variable selain string: +(insert "Hello, I am " my-name) +;; `C-xC-e' => "Hello, I am Bastien" + +;; Anda boleh menggabungkan sexps untuk membuat function: +(defun hello () (insert "Hello, I am " my-name)) +;; `C-xC-e' => hello + +;; Anda boleh evaluate function: +(hello) +;; `C-xC-e' => Hello, I am Bastien + +;; Parentheses kosong di dalam function bermaksud function tersebut tidak +;; terima argument. Sekarang kita tukar function untuk menerima satu argument. +;; Di sini, argument tersebut dinamakan "name": + +(defun hello (name) (insert "Hello " name)) +;; `C-xC-e' => hello + +;; Sekarang panggil function tersebut dengan string "you" sebagai value +;; untuk argument: +(hello "you") +;; `C-xC-e' => "Hello you" + +;; Yay! + +;; Tarik nafas. + +;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; +;; +;; Sekarang tukar ke buffer baru dengan nama "*test*" di window yang lain: + +(switch-to-buffer-other-window "*test*") +;; `C-xC-e' +;; => [The screen has two windows and cursor is in the *test* buffer] + +;; Gerakkan mouse ke window atas dan klik kiri untuk pergi balik ke buffer scratch. +;; Cara lain adalah dengan menggunakan `C-xo' (i.e. tekan control-x kemudian +;; tekan o) untuk pergi ke window yang lain. + +;; Anda boleh menggabungkan beberapa sexps menggunakan `progn': +(progn + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (hello "you")) +;; `C-xC-e' +;; => [The screen has two windows and cursor is in the *test* buffer] + +;; Mulai dari sekarang saya tidak akan beritahu anda untuk tekan `C-xC-e' lagi: +;; buat untuk setiap sexp yang akan datang. + +;; Pergi balik ke buffer *scratch* menggunakan mouse atau `C-xo'. + +;; Seelok-eloknya padam buffer tersebut: +(progn + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + (hello "there")) + +;; Atau pergi balik ke window lain: +(progn + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + (hello "you") + (other-window 1)) + +;; Anda boleh menetapkan value dengan local variable menggunakan `let': +(let ((local-name "you")) + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + (hello local-name) + (other-window 1)) + +;; Tidak perlu menggunakan `progn', sebab `let' juga menggabungkan +;; beberapa sexps. + +;; Jom format string: +(format "Hello %s!\n" "visitor") + +;; %s ialah tempat untuk meletakkan string, digantikan dengan "visitor". +;; \n ialah character untuk membuat baris baru. + +;; Jom tukar function kita menggunakan format: +(defun hello (name) + (insert (format "Hello %s!\n" name))) + +(hello "you") + +;; Jom buat function lain menggunakan `let': +(defun greeting (name) + (let ((your-name "Bastien")) + (insert (format "Hello %s!\n\nI am %s." + name ; argument untuk function + your-name ; variable "Bastien" daripada let + )))) + +;; Kemudian evaluate: +(greeting "you") + +;; Sesetengah function adalah interaktif: +(read-from-minibuffer "Enter your name: ") + +;; Function tersebut akan memulangkan kembali apa yang anda masukkan ke prompt. + +;; Jom jadikan function `greeting' untuk prompt nama anda: +(defun greeting (from-name) + (let ((your-name (read-from-minibuffer "Enter your name: "))) + (insert (format "Hello!\n\nI am %s and you are %s." + from-name ; argument untuk function + your-name ; variable daripada let, yang dimasukkan dari prompt + )))) + +(greeting "Bastien") + +;; Jom siapkan function dengan memaparkan result di window yang lain: +(defun greeting (from-name) + (let ((your-name (read-from-minibuffer "Enter your name: "))) + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + (insert (format "Hello %s!\n\nI am %s." your-name from-name)) + (other-window 1))) + +;; Test function tersebut: +(greeting "Bastien") + +;; Tarik nafas. + +;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; +;; +;; Jom simpan senarai nama: +;; Jika anda ingin membuat list(senarai) data, guna ' untuk elak +;; daripada list tersebut evaluate. +(setq list-of-names '("Sarah" "Chloe" "Mathilde")) + +;; Dapatkan elemen pertama daripada list menggunakan `car': +(car list-of-names) + +;; Dapatkan semua elemen kecuali yang pertama menggunakan `cdr': +(cdr list-of-names) + +;; Tambah elemen di awal list menggunakan `push': +(push "Stephanie" list-of-names) + +;; NOTA: `car' dan `cdr' tidak ubah suai list, tetapi `push' ya. +;; Perbezaan ini penting: sesetengah function tiada side-effects (kesan sampingan) +;; (seperti `car') dan yang lain ada side-effect (seperti `push'). + +;; Jom panggil `hello' untuk setiap elemen dalam `list-of-names': +(mapcar 'hello list-of-names) + +;; Tukar `greeting' supaya ucapkan hello kepada semua orang dalam `list-of-names': +(defun greeting () + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + (mapcar 'hello list-of-names) + (other-window 1)) + +(greeting) + +;; Ingat lagi function `hello' di atas? Function tersebut mengambil satu +;; argument, iaitu nama. `mapcar' memanggil `hello', kemudian menggunakan setiap +;; nama dalam `list-of-names' sebagai argument untuk function `hello'. + +;; Sekarang kita susun sedikit untuk apa yang terpapar di buffer: + +(defun replace-hello-by-bonjour () + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (goto-char (point-min)) + (while (search-forward "Hello") + (replace-match "Bonjour")) + (other-window 1)) + +;; (goto-char (point-min)) akan pergi ke permulaan buffer. +;; (search-forward "Hello") akan mencari string "Hello". +;; (while x y) evaluate sexp(s) y selagi x masih pulangkan sesuatu. +;; Jika x pulangkan `nil', kita akan keluar daripada while loop. + +(replace-hello-by-bonjour) + +;; Anda akan dapat melihat semua "Hello" dalam buffer *test* +;; ditukarkan dengan "Bonjour". + +;; Anda juga akan dapat error: "Search failed: Hello". +;; +;; Bagi mengelakkan error tersebut, anda perlu beritahu `search-forward' sama ada +;; perlu berhenti mencari pada suatu ketika, dan sama ada perlu diam jika +;; tidak jumpa apa yang dicari: + +;; (search-forward "Hello" nil 't) selesai masalah: + +;; Argument `nil' cakap: carian tidak mengikut kedudukan. +;; Argument `'t' cakap: diam saja jika tidak jumpa apa yang dicari. + +;; Kita guna sexp ini di function berikut, barulah tidak keluar error: + +(defun hello-to-bonjour () + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (erase-buffer) + ;; Ucap hello pada nama-nama dalam `list-of-names' + (mapcar 'hello list-of-names) + (goto-char (point-min)) + ;; Ganti "Hello" dengan "Bonjour" + (while (search-forward "Hello" nil 't) + (replace-match "Bonjour")) + (other-window 1)) + +(hello-to-bonjour) + +;; Jom jadikan nama-nama tersebut bold: + +(defun boldify-names () + (switch-to-buffer-other-window "*test*") + (goto-char (point-min)) + (while (re-search-forward "Bonjour \\(.+\\)!" nil 't) + (add-text-properties (match-beginning 1) + (match-end 1) + (list 'face 'bold))) + (other-window 1)) + +;; Function ini memperkenalkan `re-search-forward': anda mencari menggunakan +;; pattern iaitu "regular expression", bukannya mencari string "Bonjour". + +;; Regular expression tersebut ialah "Bonjour \\(.+\\)!" dan dibaca begini: +;; string "Bonjour ", dan +;; kumpulan | ini ialah \\( ... \\) +;; mana-mana character | ini ialah . +;; yang boleh berulang | ini ialah + +;; dan string "!". + +;; Dah sedia? Test function tersebut! + +(boldify-names) + +;; `add-text-properties' tambah... ciri-ciri teks, seperti face. + +;; OK, kita sudah selesai. Selamat ber-hacking! + +;; Jika anda ingin tahu lebih mengenai variable atau function: +;; +;; C-h v a-variable RET +;; C-h f a-function RET +;; +;; Jika anda ingin membaca manual Emacs Lisp menggunakan Emacs: +;; +;; C-h i m elisp RET +;; +;; Jika ingin membaca pengenalan kepada Emacs Lisp secara online: +;; https://www.gnu.org/software/emacs/manual/html_node/eintr/index.html +```