learnxinyminutes-docs/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown

321 lines
9.1 KiB
Markdown
Raw Blame History

This file contains ambiguous Unicode characters

This file contains Unicode characters that might be confused with other characters. If you think that this is intentional, you can safely ignore this warning. Use the Escape button to reveal them.

---
language: Objective-C
contributors:
- ["Eugene Yagrushkin", "www.about.me/yagrushkin"]
- ["Yannick Loriot", "https://github.com/YannickL"]
filename: LearnObjectiveC-tr.m
translators:
- ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"]
lang: tr-tr
---
Objective-C Apple tarafından, OSX ve iOS işletim sistemleri ve onların
kendi çatıları olan Cocoa ve Cocoa Touch için kullanılan bir programlama dilidir.
Genel açamlı, object-oriented bir yapıya sahip programlama dilidir. C
programlama diline Smalltalk stilinde mesajlaşma ekler.
```objective-c
// Tek satır yorum // işaretleri ile başlar
/*
Çoklu satır yorum bu şekilde görünür.
*/
// #import ile Foundation başlıklarını projeye import edebiliriz.
#import <Foundation/Foundation.h>
#import "MyClass.h"
// Progarmınızı girişi bir main fonksiyonudur ve bir integer değer döner.
int main (int argc, const char * argv[])
{
// Programdaki bellek kullanımını kontrol etmek için autorelease bir
// oluşturuyoruz. Autorelease bellekte kullanılmayan değerlerin kendi
// kendini silmesi demektir.
NSAutoreleasePool * pool = [[NSAutoreleasePool alloc] init];
// NSLog konsola bir satırlık bilgi yazdırmak için kullanılır.
NSLog(@"Hello World!"); // "Hello World!" değeri yazdırılır.
///////////////////////////////////////
// Tipler & Değişkenler
///////////////////////////////////////
// Basit Tanımlamalar
int myPrimitive1 = 1;
long myPrimitive2 = 234554664565;
// Nesne Tanımlamaları
// strongly-typed nesne tanımlaması için karakter değişken isminin önüne
// * karakteri konulur.
MyClass *myObject1 = nil; // Strong typing
id myObject2 = nil; // Weak typing
// %@ bir nesnedir.
// 'description' objelerin değerlerinin gösterilmesi için bir düzendir.
NSLog(@"%@ and %@", myObject1, [myObject2 description]);
// "(null) and (null)" yazdırılacaktır.
// Karakter Dizisi (String)
NSString *worldString = @"World";
NSLog(@"Hello %@!", worldString); // "Hello World!" yazdırılacaktır.
// Karakterler
NSNumber *theLetterZNumber = @'Z';
char theLetterZ = [theLetterZNumber charValue];
NSLog(@"%c", theLetterZ);
// Tamsayılar
NSNumber *fortyTwoNumber = @42;
int fortyTwo = [fortyTwoNumber intValue];
NSLog(@"%i", fortyTwo);
NSNumber *fortyTwoUnsignedNumber = @42U;
unsigned int fortyTwoUnsigned = [fortyTwoUnsignedNumber unsignedIntValue];
NSLog(@"%u", fortyTwoUnsigned);
NSNumber *fortyTwoShortNumber = [NSNumber numberWithShort:42];
short fortyTwoShort = [fortyTwoShortNumber shortValue];
NSLog(@"%hi", fortyTwoShort);
NSNumber *fortyTwoLongNumber = @42L;
long fortyTwoLong = [fortyTwoLongNumber longValue];
NSLog(@"%li", fortyTwoLong);
// Kayan Noktalı Sayılar (Floats)
NSNumber *piFloatNumber = @3.141592654F;
float piFloat = [piFloatNumber floatValue];
NSLog(@"%f", piFloat);
NSNumber *piDoubleNumber = @3.1415926535;
piDouble = [piDoubleNumber doubleValue];
NSLog(@"%f", piDouble);
// BOOL Değerler
NSNumber *yesNumber = @YES;
NSNumber *noNumber = @NO;
// Dizi objeleri
NSArray *anArray = @[@1, @2, @3, @4];
NSNumber *thirdNumber = anArray[2];
NSLog(@"Third number = %@", thirdNumber); // "Third number = 3" yazdırılır
// Dictionary objeleri
NSDictionary *aDictionary = @{ @"key1" : @"value1", @"key2" : @"value2" };
NSObject *valueObject = aDictionary[@"A Key"];
NSLog(@"Object = %@", valueObject); // "Object = (null)" yazıdılır
///////////////////////////////////////
// Operatörler
///////////////////////////////////////
// Operatörler C dilindeki gibi çalışır.
// Örneğin:
2 + 5; // => 7
4.2f + 5.1f; // => 9.3f
3 == 2; // => 0 (NO)
3 != 2; // => 1 (YES)
1 && 1; // => 1 (Logical and)
0 || 1; // => 1 (Logical or)
~0x0F; // => 0xF0 (bitwise negation)
0x0F & 0xF0; // => 0x00 (bitwise AND)
0x01 << 1; // => 0x02 (bitwise left shift (by 1))
///////////////////////////////////////
// Kontrol Yapıları
///////////////////////////////////////
// If-Else ifadesi
if (NO)
{
NSLog(@"I am never run");
} else if (0)
{
NSLog(@"I am also never run");
} else
{
NSLog(@"I print");
}
// Switch ifadesi
switch (2)
{
case 0:
{
NSLog(@"I am never run");
} break;
case 1:
{
NSLog(@"I am also never run");
} break;
default:
{
NSLog(@"I print");
} break;
}
// While döngü ifadesi
int ii = 0;
while (ii < 4)
{
NSLog(@"%d,", ii++); // ii++, ii değişkenini kullanıldıktan
//sonra yerinde artırır.
} // => "0,"
// "1,"
// "2,"
// "3," yazdırılır
// For döngü ifadesi
int jj;
for (jj=0; jj < 4; jj++)
{
NSLog(@"%d,", jj++);
} // => "0,"
// "1,"
// "2,"
// "3," yazdırılır
// Foreach ifadesi
NSArray *values = @[@0, @1, @2, @3];
for (NSNumber *value in values)
{
NSLog(@"%@,", value);
} // => "0,"
// "1,"
// "2,"
// "3," yazdırılır
// Try-Catch-Finally ifadesi
@try
{
// İfadelerinizi buraya yazın
@throw [NSException exceptionWithName:@"FileNotFoundException"
reason:@"Sistemde Dosya Bulunamadı" userInfo:nil];
} @catch (NSException * e)
{
NSLog(@"Exception: %@", e);
} @finally
{
NSLog(@"Finally");
} // => "Exception: Sistemde Dosya Bulunamadı"
// "Finally"
// yazdırılacaktır
///////////////////////////////////////
// Objeler
///////////////////////////////////////
// Bellekten bir alan ayırmak ve objeyi burada oluşturmak bir obje örneği
// oluşturalım. Bir obje allocate ve init aşamalarını bitirmeden tam olarak
// işlevsel değildir.
MyClass *myObject = [[MyClass alloc] init];
// Objective-C nesne yönelimli programlama modelinin temelinde objelere
// mesaj gönderme vardır.
// Objective-C'de bir method çağırılmaz, ona bir mesaj gönderilir.
[myObject instanceMethodWithParameter:@"Steve Jobs"];
// Programda kullanılan bellek temizlenir
[pool drain];
// Program Sonu
return 0;
}
///////////////////////////////////////
// Sınıflar ve Fonksiyonlar
///////////////////////////////////////
// Sınıfınızı (MyClass.h) header dosyasında tanımlayın:
// Sınıf tanımlama yapısı:
// @interface ClassName : ParentClassName <ImplementedProtocols>
// {
// Üye değişken (member variable) tanımlaması;
// }
// -/+ (type) Method tanımlaması;
// @end
@interface MyClass : NSObject <MyCustomProtocol>
{
int count;
id data;
NSString *name;
}
// getter ve setter için otomatik oluşturulmuş gösterim.
@property int count;
@property (copy) NSString *name; // Copy the object during assignment.
@property (readonly) id data; // Declare only a getter method.
// Metodlar
+/- (return type)methodSignature:(Parameter Type *)parameterName;
// "+" class metodları içindir
+ (NSString *)classMethod;
// "-" instance metodu içindir
- (NSString *)instanceMethodWithParmeter:(NSString *)string;
- (NSNumber *)methodAParameterAsString:(NSString*)string andAParameterAsNumber:(NSNumber *)number;
@end
// Metodların implementasyonlarını (MyClass.m) dosyasında yapıyoruz:
@implementation UserObject
// Obje bellekten silineceği (release) zaman çağırılır
- (void)dealloc
{
}
// Constructor'lar sınıf oluşturmanın bir yoludur
// Bu varsayılan bir constructor'dur ve bir obje oluşturulurken çağrılır.
- (id)init
{
if ((self = [super init]))
{
self.count = 1;
}
return self;
}
+ (NSString *)classMethod
{
return [[self alloc] init];
}
- (NSString *)instanceMethodWithParmeter:(NSString *)string
{
return @"New string";
}
- (NSNumber *)methodAParameterAsString:(NSString*)string andAParameterAsNumber:(NSNumber *)number
{
return @42;
}
// MyProtocol içerisinde metod tanımlamaları
- (void)myProtocolMethod
{
// ifadeler
}
@end
/*
* Bir `protocol` herhangi bir sınıf tarafından implement edilen metodları tanımlar
* `Protocol`ler sınıfların kendileri değildir. Onlar basitçe diğer objelerin
* implementasyon için sorumlu oldukları bir arayüz (interface) tanımlarlar.
*/
@protocol MyProtocol
- (void)myProtocolMethod;
@end
```
## Daha Fazla Okuma
[Vikipedi Objective-C](http://tr.wikipedia.org/wiki/Objective-C)
[Objective-C Öğrenme](http://developer.apple.com/library/ios/referencelibrary/GettingStarted/Learning_Objective-C_A_Primer/)
[Lise Öğrencileri için iOS: Başlangıç](http://www.raywenderlich.com/5600/ios-for-high-school-students-getting-started)