mirror of
https://github.com/adambard/learnxinyminutes-docs.git
synced 2024-12-20 05:41:32 +03:00
597 lines
17 KiB
Markdown
597 lines
17 KiB
Markdown
---
|
||
category: tool
|
||
lang: tr-tr
|
||
tool: git
|
||
contributors:
|
||
- ["Jake Prather", "http://github.com/JakeHP"]
|
||
- ["Leo Rudberg" , "http://github.com/LOZORD"]
|
||
- ["Betsy Lorton" , "http://github.com/schbetsy"]
|
||
- ["Bruno Volcov", "http://github.com/volcov"]
|
||
- ["Andrew Taylor", "http://github.com/andrewjt71"]
|
||
- ["Jason Stathopulos", "http://github.com/SpiritBreaker226"]
|
||
- ["Milo Gilad", "http://github.com/Myl0g"]
|
||
- ["Adem Budak", "https://github.com/p1v0t"]
|
||
|
||
filename: LearnGit-tr.txt
|
||
---
|
||
|
||
Git dağınık versiyon kontrol ve kaynak kod yönetim sistemidir.
|
||
|
||
Bunu projenin bir seri anlık durumunu kaydederek yapar ve bu anlık durumları
|
||
kullanarak versiyon ve kaynak kodu yönetmeni sağlar.
|
||
|
||
## Versiyonlama Konseptleri
|
||
|
||
### Versiyon kontrol nedir?
|
||
|
||
Versiyon kontrol, zaman içerisinde dosya(lar)daki değişikliği kaydeden sistemdir.
|
||
|
||
### Merkezi Versiyonlama vs. Dağınık Versiyonlama
|
||
|
||
* Merkezi versiyon kontrolü dosyaların eşitlenmesine, takibine ve yedeklenmesine odaklanır.
|
||
* Dağınık versiyon kontrolü değişimin paylaşılmasına odaklanır. Her değişiminin benzersiz bir adı vardır.
|
||
* Dağınık sistemlerin belirlenmiş bir yapısı yoktur. Git ile kolayca SVN'deki gibi merkezi bir sistem elde edebilirsin.
|
||
|
||
[Daha fazla bilgi](http://git-scm.com/book/en/Getting-Started-About-Version-Control)
|
||
|
||
### Neden Git?
|
||
|
||
* Çevrimdışı çalışabilir
|
||
* Diğerleriyle beraber çalışmak kolaydır!
|
||
* Dallanma kolaydır!
|
||
* Dallanma hızlıdır!
|
||
* Git hızlıdır
|
||
* Git esnektir
|
||
|
||
## Git Mimarisi
|
||
|
||
### Repository
|
||
|
||
Bir grup dosya, dizin, geriye dönük kayıt, commit, head. Bunları kaynak kodun veri
|
||
yapısı gibi düşünebilirsin, herbir kaynak kod "elemanı" seni kendi revizyon geçmişine
|
||
eriştirir.
|
||
|
||
Bir git repo'su .git dizini ve çalışma ağacından oluşur.
|
||
|
||
### .git Dizini (repository bileşeni)
|
||
|
||
.git dizini bütün konfigrasyon, log, dallanma, HEAD ve daha fazlasını tutar.
|
||
[detaylı liste](http://gitready.com/advanced/2009/03/23/whats-inside-your-git-directory.html)
|
||
|
||
### Çalışma Ağacı (repository bileşeni)
|
||
|
||
Temelde repo'daki dizinlerin ve dosyalarındır. Sıkça çalışma ağacın olarak anılır.
|
||
|
||
### Index (.git dizininin birleşeni)
|
||
|
||
Index git'in evreleme alanıdır (staging area). Temelde çalışma ağacını Git repo'sundan
|
||
ayıran bir katmandır. Bu geliştiricilere neyin Git repo'suna gönderileceği hakkında daha
|
||
fazla güç verir.
|
||
|
||
### Commit
|
||
|
||
Bir git commit'i Çalışma Ağacındaki bir takım değişiklerdir. Mesela 5 tane dosya
|
||
eklemişsindir ve diğer 2 tanesini silmişindir, bu değişikler commit'te (anlık kayıtta)
|
||
tutulacaktır. Bu commit daha sonra diğer repo'lara bastırılabilir (pushed) ve bastırılmaz!
|
||
|
||
### Branch
|
||
|
||
Bir branch esasen yaptığın son commit'e göstericidir(pointer). Commit'lemeye devam ettiğinde,
|
||
bu gösterici otomatik olarak son commit'e güncellenir.
|
||
|
||
### Tag
|
||
|
||
Bir tag, tarihteki belirli bir noktanın işaretidir. İnsanlar bunu genelde
|
||
sürüm notları için kullanır (v1.0 vs.)
|
||
|
||
### HEAD ve head (.git dizininin birleşenleri)
|
||
|
||
HEAD mevcut branch'a bir göstericidir. Bir repository yalnızca 1 *aktif*
|
||
HEAD'e sahiptir.
|
||
head, commit'e bir göstericidir. Bir repository herhangi bir sayıda head'e sahip olabilir.
|
||
|
||
### Git'in Stage'leri
|
||
* Modified - Dosyada değişikler yapıldı ama henüz Git Veritabanına commit yapılmadı.
|
||
* Staged - Modified edilmiş bir dosyayı, sonraki commit'e gitmek üzere işaretler.
|
||
* Committed - Dosyalar Git Veritabanına commit'lendi.
|
||
|
||
### Kavramsal Kaynaklar
|
||
|
||
* [Bilgisayar Bilimciler için Git](http://eagain.net/articles/git-for-computer-scientists/)
|
||
* [Tasarımcılar için Git](http://hoth.entp.com/output/git_for_designers.html)
|
||
|
||
## Komutlar
|
||
|
||
### init
|
||
|
||
Boş bir Git repository'si oluştur. Git repository'sinin ayarları, depolanmış
|
||
bilgileri ve daha fazlası ".git" adlı dizinde (bir klasör) tutulur.
|
||
|
||
```bash
|
||
$ git init
|
||
```
|
||
|
||
### config
|
||
|
||
Ayarları yapılandırmak için. Repository, sistemin kendisi veya global yapılandırmalar
|
||
için olarabilir. (global yapılandırma dosyası `~/.gitconfig`).
|
||
|
||
```bash
|
||
# Print & Set Some Basic Config Variables (Global)
|
||
$ git config --global user.email "MyEmail@Zoho.com"
|
||
$ git config --global user.name "My Name"
|
||
```
|
||
|
||
[git config hakkında daha fazla bilgi için.](http://git-scm.com/docs/git-config)
|
||
|
||
### help
|
||
|
||
Her bir komutun detaylı kılavuzuna hızlı bir erişim için. Ya da sadece bazı şeylerin
|
||
anlamı için hızlı bir hatırlatıcı için.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Quickly check available commands
|
||
$ git help
|
||
|
||
# Check all available commands
|
||
$ git help -a
|
||
|
||
# Command specific help - user manual
|
||
# git help <command_here>
|
||
$ git help add
|
||
$ git help commit
|
||
$ git help init
|
||
# or git <command_here> --help
|
||
$ git add --help
|
||
$ git commit --help
|
||
$ git init --help
|
||
```
|
||
|
||
### dosyaları ignore etme
|
||
|
||
git'in bazı dosya(ları) ve klasör(leri) kasıtlı olarak takip etmemesi için. Genel
|
||
olarak,repository'de ne de olsa paylaşılacak, private ve temp dosyaları için.
|
||
|
||
```bash
|
||
$ echo "temp/" >> .gitignore
|
||
$ echo "private_key" >> .gitignore
|
||
```
|
||
|
||
### status
|
||
|
||
index dosyası(temelde çalıştığın repo) ve mevcut HEAD commit arasındaki farkı göstermek için.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Will display the branch, untracked files, changes and other differences
|
||
$ git status
|
||
|
||
# To learn other "tid bits" about git status
|
||
$ git help status
|
||
```
|
||
|
||
### add
|
||
|
||
Dosyaları staging area'ya eklemek için. Eğer yeni dosyaları staging area'ya `git add`
|
||
yapmazsanız, commit'lere eklenmez!
|
||
|
||
```bash
|
||
# add a file in your current working directory
|
||
$ git add HelloWorld.java
|
||
|
||
# add a file in a nested dir
|
||
$ git add /path/to/file/HelloWorld.c
|
||
|
||
# Regular Expression support!
|
||
$ git add ./*.java
|
||
|
||
# You can also add everything in your working directory to the staging area.
|
||
$ git add -A
|
||
```
|
||
Bu yalnızca dosyayı staging area'a/index'e ekler, çalışılan dizine/repo'ya commit etmez.
|
||
|
||
### branch
|
||
|
||
Branch'ları yönetir. Bu komutu kullanarak, branch'ları görebilir, düzenleyebilir, oluşturabilir, silebilirsin.
|
||
|
||
```bash
|
||
# list existing branches & remotes
|
||
$ git branch -a
|
||
|
||
# create a new branch
|
||
$ git branch myNewBranch
|
||
|
||
# delete a branch
|
||
$ git branch -d myBranch
|
||
|
||
# rename a branch
|
||
# git branch -m <oldname> <newname>
|
||
$ git branch -m myBranchName myNewBranchName
|
||
|
||
# edit a branch's description
|
||
$ git branch myBranchName --edit-description
|
||
```
|
||
|
||
### tag
|
||
|
||
tag'leri yönetir
|
||
|
||
```bash
|
||
# List tags
|
||
$ git tag
|
||
|
||
# Create a annotated tag
|
||
# The -m specifies a tagging message, which is stored with the tag.
|
||
# If you don’t specify a message for an annotated tag,
|
||
# Git launches your editor so you can type it in.
|
||
$ git tag -a v2.0 -m 'my version 2.0'
|
||
|
||
# Show info about tag
|
||
# That shows the tagger information, the date the commit was tagged,
|
||
# and the annotation message before showing the commit information.
|
||
$ git show v2.0
|
||
|
||
# Push a single tag to remote
|
||
$ git push origin v2.0
|
||
|
||
# Push a lot of tags to remote
|
||
$ git push origin --tags
|
||
```
|
||
|
||
### checkout
|
||
|
||
index'in versiyonun eşlemek için çalışma ağacındaki,veya belirtilen ağactaki, tüm dosyaları günceller.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Checkout a repo - defaults to master branch
|
||
$ git checkout
|
||
|
||
# Checkout a specified branch
|
||
$ git checkout branchName
|
||
|
||
# Create a new branch & switch to it
|
||
# equivalent to "git branch <name>; git checkout <name>"
|
||
|
||
$ git checkout -b newBranch
|
||
```
|
||
|
||
### clone
|
||
|
||
Varolan bir repository'i yeni bir dizine clone'lar veya kopyalar.
|
||
Ayrıca clone'lanmış repodaki her bir branch için, uzak branch'a bastırmana izin veren,
|
||
uzak takip branch'ları ekler.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Clone learnxinyminutes-docs
|
||
$ git clone https://github.com/adambard/learnxinyminutes-docs.git
|
||
|
||
# shallow clone - faster cloning that pulls only latest snapshot
|
||
$ git clone --depth 1 https://github.com/adambard/learnxinyminutes-docs.git
|
||
|
||
# clone only a specific branch
|
||
$ git clone -b master-cn https://github.com/adambard/learnxinyminutes-docs.git --single-branch
|
||
```
|
||
|
||
### commit
|
||
|
||
index'in mevcut içeriğini yeni bir "commit"te saklar. Bu commit, kullanıcının oluşturduğu
|
||
bir mesajı ve yapılan değişiklikleri saklar.
|
||
|
||
```bash
|
||
# commit with a message
|
||
$ git commit -m "Added multiplyNumbers() function to HelloWorld.c"
|
||
|
||
# signed commit with a message (user.signingkey must have been set
|
||
# with your GPG key e.g. git config --global user.signingkey 5173AAD5)
|
||
$ git commit -S -m "signed commit message"
|
||
|
||
# automatically stage modified or deleted files, except new files, and then commit
|
||
$ git commit -a -m "Modified foo.php and removed bar.php"
|
||
|
||
# change last commit (this deletes previous commit with a fresh commit)
|
||
$ git commit --amend -m "Correct message"
|
||
```
|
||
|
||
### diff
|
||
|
||
Shows differences between a file in the working directory, index and commits.
|
||
Bir dosyanın, çalışma ağacı, index ve commit'ler arasındaki farklarını göster.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Show difference between your working dir and the index
|
||
$ git diff
|
||
|
||
# Show differences between the index and the most recent commit.
|
||
$ git diff --cached
|
||
|
||
# Show differences between your working dir and the most recent commit
|
||
$ git diff HEAD
|
||
```
|
||
|
||
### grep
|
||
|
||
Bir repository'de hızlıca arama yapmana izin verir.
|
||
|
||
İsteğe Bağlı Yapılandırmalar:
|
||
|
||
```bash
|
||
# Thanks to Travis Jeffery for these
|
||
# Set line numbers to be shown in grep search results
|
||
$ git config --global grep.lineNumber true
|
||
|
||
# Make search results more readable, including grouping
|
||
$ git config --global alias.g "grep --break --heading --line-number"
|
||
```
|
||
|
||
```bash
|
||
# Search for "variableName" in all java files
|
||
$ git grep 'variableName' -- '*.java'
|
||
|
||
# Search for a line that contains "arrayListName" and, "add" or "remove"
|
||
$ git grep -e 'arrayListName' --and \( -e add -e remove \)
|
||
```
|
||
|
||
Daha fazla örnek için
|
||
[Git Grep Ninja](http://travisjeffery.com/b/2012/02/search-a-git-repo-like-a-ninja)
|
||
|
||
### log
|
||
|
||
Repository'deki commitleri gösterir.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Show all commits
|
||
$ git log
|
||
|
||
# Show only commit message & ref
|
||
$ git log --oneline
|
||
|
||
# Show merge commits only
|
||
$ git log --merges
|
||
|
||
# Show all commits represented by an ASCII graph
|
||
$ git log --graph
|
||
```
|
||
|
||
### merge
|
||
|
||
Dış commit'lerdeki değişiklikleri mevcut branch'a "merge" et (birleştir).
|
||
|
||
```bash
|
||
# Merge the specified branch into the current.
|
||
$ git merge branchName
|
||
|
||
# Always generate a merge commit when merging
|
||
$ git merge --no-ff branchName
|
||
```
|
||
|
||
### mv
|
||
|
||
Bir dosyayı yeniden taşı veya yeniden adlandır
|
||
|
||
```bash
|
||
# Renaming a file
|
||
$ git mv HelloWorld.c HelloNewWorld.c
|
||
|
||
# Moving a file
|
||
$ git mv HelloWorld.c ./new/path/HelloWorld.c
|
||
|
||
# Force rename or move
|
||
# "existingFile" already exists in the directory, will be overwritten
|
||
$ git mv -f myFile existingFile
|
||
```
|
||
|
||
### pull
|
||
|
||
Bir repository'den çeker ve diğer branch'a merge eder.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Update your local repo, by merging in new changes
|
||
# from the remote "origin" and "master" branch.
|
||
# git pull <remote> <branch>
|
||
$ git pull origin master
|
||
|
||
# By default, git pull will update your current branch
|
||
# by merging in new changes from its remote-tracking branch
|
||
$ git pull
|
||
|
||
# Merge in changes from remote branch and rebase
|
||
# branch commits onto your local repo, like: "git fetch <remote> <branch>, git
|
||
# rebase <remote>/<branch>"
|
||
$ git pull origin master --rebase
|
||
```
|
||
|
||
### push
|
||
|
||
Bir branch'taki değişikleri, uzak branch'a bastır ve birleştir.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Push and merge changes from a local repo to a
|
||
# remote named "origin" and "master" branch.
|
||
# git push <remote> <branch>
|
||
$ git push origin master
|
||
|
||
# By default, git push will push and merge changes from
|
||
# the current branch to its remote-tracking branch
|
||
$ git push
|
||
|
||
# To link up current local branch with a remote branch, add -u flag:
|
||
$ git push -u origin master
|
||
# Now, anytime you want to push from that same local branch, use shortcut:
|
||
$ git push
|
||
```
|
||
|
||
### stash
|
||
|
||
Stash'leme çalışma dizinindeki kirli durumu alır ve bitmemiş değişiklikler
|
||
yığınına kaydeder. Bu değişikleri istediğin zaman tekrar uygulayabilirsin.
|
||
|
||
Mesela git repo'nda bazı işler yaptın ama remote'dan pull yapmak istiyorsun.
|
||
Bazı dosyalarında kirli (commit'lenmemiş) değişiklikler olduğundan `git pull`
|
||
yapamazsın. Onun yerine önce `git stash` ile değişikliklerini yığına kaydet!
|
||
|
||
(stash, sözlük anlamı: bir şeyi, özel bir yere güvenli biçimde saklamak)
|
||
|
||
```bash
|
||
$ git stash
|
||
Saved working directory and index state \
|
||
"WIP on master: 049d078 added the index file"
|
||
HEAD is now at 049d078 added the index file
|
||
(To restore them type "git stash apply")
|
||
```
|
||
|
||
Şimdi pull yapabilirsin!
|
||
|
||
```bash
|
||
git pull
|
||
```
|
||
`...changes apply...`
|
||
|
||
Herşeyin tamam olduğunu kontrol et
|
||
|
||
```bash
|
||
$ git status
|
||
# On branch master
|
||
nothing to commit, working directory clean
|
||
```
|
||
Şu ana kadar neleri stash'lediğini `git stash list` kullanarak görebilirsin.
|
||
Stash'lenen şeyler Son-Giren-İlk-Çıkar şeklinde tutulduğundan en son değişim
|
||
en üste olacaktır.
|
||
|
||
```bash
|
||
$ git stash list
|
||
stash@{0}: WIP on master: 049d078 added the index file
|
||
stash@{1}: WIP on master: c264051 Revert "added file_size"
|
||
stash@{2}: WIP on master: 21d80a5 added number to log
|
||
```
|
||
Şimdi de kirli değişiklileri yığından çıkarıp uygulayalım.
|
||
|
||
```bash
|
||
$ git stash pop
|
||
# On branch master
|
||
# Changes not staged for commit:
|
||
# (use "git add <file>..." to update what will be committed)
|
||
#
|
||
# modified: index.html
|
||
# modified: lib/simplegit.rb
|
||
#
|
||
```
|
||
|
||
`git stash apply` da aynı şeyi yapar
|
||
|
||
Şimdi kendi işine dönmeye hazırsın!
|
||
|
||
[Ek Okuma.](http://git-scm.com/book/en/v1/Git-Tools-Stashing)
|
||
|
||
### rebase (dikkat)
|
||
|
||
Branch'ta commit'lenen tüm değişimleri al ve onları başka bir branch'ta tekrar oynat
|
||
*Public repo'ya push edilmiş commit'leri rebase etme*
|
||
|
||
```bash
|
||
# Rebase experimentBranch onto master
|
||
# git rebase <basebranch> <topicbranch>
|
||
$ git rebase master experimentBranch
|
||
```
|
||
|
||
[Ek Okuma.](http://git-scm.com/book/en/Git-Branching-Rebasing)
|
||
|
||
### reset (dikkat)
|
||
|
||
Reset the current HEAD to the specified state. This allows you to undo merges,
|
||
pulls, commits, adds, and more. It's a great command but also dangerous if you
|
||
don't know what you are doing.
|
||
|
||
HEAD'i belirtilen duruma resetle. Bu merge'leri, pull'ları, commit'leri, add'leri
|
||
ve daha fazlasını geriye almanı sağlar. Muhteşem bir komuttur ama aynı zamanda, ne
|
||
yaptığını bilmiyorsan, tehlikelidir.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Reset the staging area, to match the latest commit (leaves dir unchanged)
|
||
$ git reset
|
||
|
||
# Reset the staging area, to match the latest commit, and overwrite working dir
|
||
$ git reset --hard
|
||
|
||
# Moves the current branch tip to the specified commit (leaves dir unchanged)
|
||
# all changes still exist in the directory.
|
||
$ git reset 31f2bb1
|
||
|
||
# Moves the current branch tip backward to the specified commit
|
||
# and makes the working dir match (deletes uncommitted changes and all commits
|
||
# after the specified commit).
|
||
$ git reset --hard 31f2bb1
|
||
```
|
||
|
||
### reflog (dikkat)
|
||
|
||
Reflog, verilen zaman içinde,default olarak 90 gündür, yaptığın git komutlarını listeler.
|
||
|
||
Bu sana beklemediğin şekilde yanlış giden komutları geriye çevirme şansı verir.
|
||
(mesela, eğer bir rebase uygulamanı kırdıysa)
|
||
|
||
Şu şekilde yapıbilirsin:
|
||
|
||
1. `git reflog` rebase için tüm git komutlarını listele
|
||
|
||
```
|
||
38b323f HEAD@{0}: rebase -i (finish): returning to refs/heads/feature/add_git_reflog
|
||
38b323f HEAD@{1}: rebase -i (pick): Clarify inc/dec operators
|
||
4fff859 HEAD@{2}: rebase -i (pick): Update java.html.markdown
|
||
34ed963 HEAD@{3}: rebase -i (pick): [yaml/en] Add more resources (#1666)
|
||
ed8ddf2 HEAD@{4}: rebase -i (pick): pythonstatcomp spanish translation (#1748)
|
||
2e6c386 HEAD@{5}: rebase -i (start): checkout 02fb96d
|
||
```
|
||
2. Nereye reset'leyeceğini seç, şu durumda `2e6c386` veya `HEAD@{5}`
|
||
3. 'git reset --hard HEAD@{5}' bu repo'nu seçilen head'e eşitler
|
||
4. Rebase'e yeniden başlayabilir veya onu yalnız bırakabilirsin.
|
||
|
||
[Ek Okuma.](https://git-scm.com/docs/git-reflog)
|
||
|
||
### revert
|
||
|
||
Revert commit'leri geri almada kullanılır. Projenin durumunu önceki bir noktaya
|
||
alan reset ile karıştırılmamalıdır. Revert, belirtilen commit'in tersine yeni bir
|
||
commit ekleyecektir.
|
||
|
||
```bash
|
||
# Revert a specified commit
|
||
$ git revert <commit>
|
||
```
|
||
|
||
### rm
|
||
|
||
git add'in tersine, git rm çalışma ağacından dosyaları kaldırır.
|
||
|
||
```bash
|
||
# remove HelloWorld.c
|
||
$ git rm HelloWorld.c
|
||
|
||
# Remove a file from a nested dir
|
||
$ git rm /pather/to/the/file/HelloWorld.c
|
||
```
|
||
|
||
## Daha Fazla Bilgi
|
||
|
||
* [tryGit - Git'i öğrenmek için eğlenceli interaktif bir yol](http://try.github.io/levels/1/challenges/1)
|
||
|
||
* [Git Dallanmayı Öğren - Git'i web üzerinde öğrenmek için en görsel ve interaktif yol](http://learngitbranching.js.org/)
|
||
|
||
* [Udemy Git Tutorial: Kapsayıcı bir kılavuz](https://blog.udemy.com/git-tutorial-a-comprehensive-guide/)
|
||
|
||
* [Git Immersion - Git'in temelinden başlayan bir tur](http://gitimmersion.com/)
|
||
|
||
* [git-scm - Video Tutorial](http://git-scm.com/videos)
|
||
|
||
* [git-scm - Dökümantasyon](http://git-scm.com/docs)
|
||
|
||
* [Atlassian Git - Tutorial & Workflow](https://www.atlassian.com/git/)
|
||
|
||
* [SalesForce Kopya Kağıdı](http://res.cloudinary.com/hy4kyit2a/image/upload/SF_git_cheatsheet.pdf)
|
||
|
||
* [GitGuys](http://www.gitguys.com/)
|
||
|
||
* [Git - Basit bir kılavuz](http://rogerdudler.github.io/git-guide/index.html)
|
||
|
||
* [Pro Git](http://www.git-scm.com/book/en/v2)
|
||
|
||
* [Yeni başlayanlar için Git ve Github](http://product.hubspot.com/blog/git-and-github-tutorial-for-beginners)
|